Ymweliad Ymchwil Prifysgol Abertawe i archwilio gofal iechyd pediatrig a rheoli clefyd cynhenid y galon
Ym mis Tachwedd 2024, aeth Emma Rees, PhD FBSE (Athro Cyswllt Gwyddorau Gofal Iechyd, Prifysgol Abertawe), ynghyd â’r fyfyrwraig PhD Megan Morecroft, ar daith ymchwil drawsnewidiol ac effeithiol i Mongolia. Yn ystod eu taith cymeron nhw ran mewn cyfnewid diwylliannol cyfoethog, gan wella eu dealltwriaeth nid yn unig o system gofal iechyd pediatrig y wlad a rheolaeth clefyd cynhenid y galon (CHD), ond o ddiwylliant anhygoel y wlad o garedigrwydd a pharch. Mae Emma Rees yn dweud mwy wrthym:
Cawson ni ein croesawu gan Dr Ulziikhishig Byambabayar (Dr Ulzii), cardiolegydd pediatrig ymgynghorol yn Ysbyty Mamolaeth 1af Ulaanbaatar. Prif nod ein taith oedd cael gwybodaeth werthfawr am brototeip o ddyfais feddygol sy’n cael ei phrofi gan Dr Ulzii a’i thîm clinigol, yn ogystal â meithrin dealltwriaeth bersonol o’r heriau o ddefnyddio dyfais newydd mewn amgylchedd meddygol anghysbell, adnoddau isel. Ein nod hefyd oedd datblygu cysylltiadau rhyngwladol a meithrin coridor cydweithredu newydd rhwng Cymru a Mongolia, gan agor y drws ar gyfer dwyochredd a phrosiectau cyffrous yn y dyfodol.
Ar y daith gyda ni roedd y cardiolegydd pediatrig ymgynghorol yr Athro Orhan Uzun, yr academydd arloesi Dr Nalaie De Mello, ac aelodau o’r cwmni dyfeisiau meddygol Bloom Standard, rydyn ni’n eu cefnogi yn eu datblygiad o ddyfais sgrinio uwchsain newydd. Roedden ni’n gallu gweld prototeip Bloom Standard yn cael ei ddefnyddio gan Dr Ulzii mewn astudiaeth gymeradwy ar fabanod. Roedd hwn yn gyfle amhrisiadwy i wneud nodiadau ar y defnydd o ddyfeisiau ac unrhyw feysydd ar gyfer gwelliant parhaus mewn prototeipiau yn y dyfodol. Roedd cael y tîm cyfan ar y safle wedi hwyluso llawer o drafodaethau gwych rhyngom ni a Bloom Standard, gan lunio ein cynlluniau ymchwilio clinigol wrth symud ymlaen a chaniatáu i ni wneud y mwyaf o’n cefnogaeth wrth ddatblygu eu dyfeisiau.
Ym Mongolia, mae’r gyfradd marwolaethau o dan 5 oed yn uwch nag mewn llawer o wledydd eraill. Mae’r llywodraeth a chlinigwyr yn gweithio i leihau cyfradd genedigaethau cynamserol ac i wella gofal iechyd ar gyfer babanod newydd-anedig sy’n cael eu geni â namau ar y galon ac annormaleddau cynhenid eraill.
Yn ystod ein hamser ym Mongolia, buon ni’n ddigon ffodus i ymweld â 5 ysbyty yn y brifddinas Ulaanbataar a thalaith wledig Töv. Ym mhob ysbyty cawson ni gyfle i glywed gan gyfarwyddwyr a staff yr ysbyty am eu poblogaeth leol a chyfraddau geni, cyfleusterau, a heriau y maent yn eu hwynebu yn ystod eu gwaith clinigol. Roedd yr holl staff yn frwdfrydig a chymwynasgar, gan ganiatáu i ni fynd ar daith o amgylch cyfleusterau gan gynnwys gofal dwys, a thrafod eu profiadau.
Roedd clywed am ystadegau poblogaeth leol, buddugoliaethau a heriau staff, a gweld cyfleusterau drostyn nhw eu hunain yn brofiad dysgu unigryw i bawb ar y daith. Nid yn unig y darparodd yr ymweliadau hyn ddigonedd o gyfleoedd dysgu ar gyfer llunio ein hymchwiliadau clinigol o’r ddyfais newydd, ond fe wnaethant agor y llawr ar gyfer nifer o brosiectau cydweithredol yn y dyfodol rhwng y staff clinigol ym Mongolia a Phrifysgol Abertawe.
Er enghraifft, mae gennym ni ddiddordeb cyffredin yn effaith ansawdd aer ar ganlyniadau beichiogrwydd ac iechyd babanod newydd-anedig. O ystyried bod Mongolia wedi mudo’n ddiweddar i system e-iechyd gwlad gyfan, mae potensial hefyd i gynnal astudiaethau cymharol gyda’n data lefel poblogaeth ein hunain a gedwir o fewn cronfa ddata SAIL i ddeall yn well y materion iechyd sy’n wynebu’r ddwy wlad.
Do, roedd yn anrhydedd i ni gael ein gwahodd i ymweld â’r Weinyddiaeth Iechyd a Phalas yr Arlywydd i drafod ein gwaith ar sgrinio ar gyfer clefyd cynhenid y galon mewn plant a sut mae’n cyd-fynd â blaenoriaethau gofal iechyd arweinyddiaeth Mongolia.
Yn y Weinyddiaeth Iechyd (MoH), rhannodd Pennaeth Ymchwil yr MoH fanylion eu rhaglen sgrinio pelydr-X genedlaethol a gychwynnwyd yn 2022 sydd wedi sgrinio 1.4 miliwn o bobl hyd yma. Roedd tîm yr MoH yn wynebu sawl her yn ymwneud â gwasgariad daearyddol mawr y wlad a phrinder adnoddau dynol, maen nhw’n mynd i’r afael â nhw yn rhannol trwy ychwanegu DA (AI) at y llwybr sgrinio. Fodd bynnag, maen nhw’n dal i wynebu heriau parhaus wrth anfon data pelydr-X rhwng ysbytai sydd â meddalwedd e-iechyd anghydnaws neu ddim yn bodoli.
Yn y Palas Arlywyddol cyfarfuom ni â Chynghorydd Polisi Iechyd, Chwaraeon a Chymdeithasol Llywydd Mongolia, Munkhsaikhan Togtmol, a’i dîm. Rhannodd Mr Togtmol sut mae rhaglenni iechyd y cyhoedd a sgrinio cenedlaethol bellach yn ffocws pwysig i swyddfa’r arlywydd, yn enwedig mewn bywyd cynnar. Disgrifiodd raglen sgrinio beilot ddiweddar y llywodraeth sy’n defnyddio ecocardiograffeg i sgrinio plant ysgol 6 oed am namau ar y galon heb eu diagnosio. Eu nod nesaf yw ehangu’r tîm peilot i hwyluso mwy o gapasiti sgrinio.
Ydw, gobeithio. Mae’r nodiadau maes ar arferion gofal iechyd a’r defnydd o ddyfeisiau a gymerwyd gan y tîm wedi’u trawsgrifio a’u dadansoddi gan y fyfyrwraig PhD Megan Morecroft, gan gyfrannu at ei thraethawd PhD. Wrth gymryd y nodiadau maes a thrwytho ei hun mewn system gofal iechyd adnoddau isel, mae Megan wedi ennill sgiliau gwerthfawr a phersbectif unigryw i ddatblygu ei hymchwil ac amddiffyn ei thesis ar ddiwedd ei PhD. Byddwn yn lledaenu canlyniadau’r dadansoddiad â chynulleidfa ehangach trwy gyhoeddiad a chyflwyniad haniaethol/poster mewn cynadleddau yn y dyfodol, gan rannu’r gwersi a ddysgwyd am ddatblygu dyfeisiau adnoddau isel i Gymru a thu hwnt.
Fel rhan o’r cyfnewid, cawson ni gyfle i groesawu Dr. Ulzii a Dr. Bolormaa. Un o amcanion allweddol yr ymweliad â Chymru oedd i Dr. Ulzii a Dr. Bolormaa gael profiad o ofal iechyd mamau a phlant yng Nghymru gyda’r bwriad o rannu datblygiadau arloesol ac arfer gorau gyda’u cydweithwyr ym Mongolia.
Roedden ni’n gallu darparu cyfleoedd arsylwi mewn sawl ysbyty yng Nghymru gan gynnwys Ysbyty Athrofaol Cymru (Caerdydd) ac Ysbyty Singleton (Abertawe). Yn ystod yr ymweliad, nododd Dr. Ulzii a Dr. Bolormaa yn aml eu bod yn dysgu am lawer o agweddau ar ofal yr oeddent yn gobeithio eu defnyddio ym Mongolia i wella gofal iechyd i fabanod. Rydym yn ddiolchgar iawn i bob cydweithiwr yn GIG Cymru a estynnodd groeso cynnes Cymreig i’n hymwelwyr rhyngwladol. Bydd eu caredigrwydd a’u colegoldeb yn cael eu cofio yn hoff gan Dr. Ulzii a Dr. Bolormaa.
