Ymwelodd pum disgybl a dau athro o Ysgol Dinas Brân yn Llangollen ag Istanbul a Kutahya yn Nhwrci ar un o’r teithiau cyntaf a ariannwyd gan Lwybr 1 Taith. Roedd eu prosiect yn canolbwyntio ar iechyd meddwl a lles pobl ifanc yn yr ysgol.
Nid yn unig y mae’r profiad wedi cael effaith gadarnhaol iawn ar ddisgyblion blwyddyn 12 a 13 a gymerodd ran, mae gwaddol y prosiect hwn hefyd yn addo gwneud gwahaniaeth i bobl ifanc yr holl ysgolion a’r cymunedau ehangach dan sylw.
Trwy raglen Taith, gall ysgolion ddewis eu prosiectau eu hunain a meysydd o ddiddordeb yr hoffent wneud cais am gyllid ar eu cyfer.
Dywedodd Matilda, disgybl ym Mlwyddyn 12: “Mae iechyd meddwl yn effeithio ar bawb, yn enwedig dod allan o Covid, felly gwnaethom ganolbwyntio ein prosiect ar hynny. Roeddem yn gallu mynd â’n gwybodaeth a’n profiad allan i Dwrci a thrwy weithdai, darganfod eu bod yn cael straen wrth feddwl am yr un pethau â ni, megis arholiadau. Fe wnaethon ni ddysgu am eu system arholiadau ac fe wnaethon nhw ddysgu am ein system ni. Roedd yn wych cymharu a sylweddoli ein bod mor debyg o ran lles.”
Dywedodd Helen Davies, yr athrawes arweiniol a’r Pennaeth Iechyd a Lles: “Roedd yn hyfryd eistedd yn ôl a gweld o safbwynt ein dysgwyr; mae cymaint o ffocws ar gyflwyno cynnwys wrth addysgu fel nad ydym yn aml yn cael cyfle i glywed am eu teimladau.
“Mae hwn yn brosiect pwerus iawn ac yn gyfle i’n myfyrwyr wneud gwahaniaeth go iawn. Roeddent yn teimlo bod ganddyn nhw’r rheolaeth a’r gallu hwnnw. Roeddent yn teimlo’n fwy abl i godi llais a dweud wrthym beth sydd ei angen arnynt. Gall yr hyn a ddysgwn drwy’r prosiect hwn wneud rhywfaint o newid cadarnhaol gwirioneddol mewn iechyd plant a’r glasoed ac rydym yn bwriadu rhannu ein canfyddiadau gyda chynghorau, llunwyr polisi ac asiantaethau eraill.”
Nid y gwaith prosiect pwysig oedd unig ffocws y daith; cafodd yr athrawon a’r disgyblion hefyd brofi gwlad a diwylliant newydd, ac aros gyda theuluoedd lletyol a oedd yn gallu cynnig blas gwirioneddol ddilys iddynt o fywyd Twrcaidd.
Dywedodd Lucy, disgybl ym Mlwyddyn 12: “Fe wnaethon ni ymweld â Theml Zeus, dysgu hanes a diwylliant. Gwelsom dŷ traddodiadol a chawsant ein cyflwyno i’w celf a phaentio a cherddoriaeth. Aethon ni i lawer o fosgiau gan fod crefydd yn rhan fawr o’u diwylliant. Fe wnaethon ni roi cynnig ar fwydydd traddodiadol. Roedd yn anhygoel.
“Nid yw edrych ar wlad trwy lyfrau a chyfryngau cymdeithasol yr un peth. Gwnaeth y daith gyfan i chi brofi’r diwylliant ac eisiau dysgu mwy.”
Roedd rhai disgyblion ychydig yn bryderus ynghylch y syniad o aros gyda theulu lletyol, ond ar ôl cael y cyfle i gysylltu â’u gwesteiwyr cyn y daith a chael croeso mor gynnes, mae pawb yn cytuno ei fod ond yn gwella’r profiad.
Dywedodd Lowri, Blwyddyn 12: “Roeddwn yn nerfus iawn ynghylch aros gyda theuluoedd lletyol pan benderfynais wneud hynny. Ond roedden nhw mor groesawgar i ni. Roedden nhw wedi paratoi pethau ar gyfer pan gyrhaeddon ni ac wedi gwneud bwyd traddodiadol i ni roi cynnig arno. Cawsom hefyd gysylltiad â nhw ymlaen llaw a roddodd hyder a sicrwydd i ni. Mae aros gyda theulu gwesteiwr yn ychwanegu at y profiad; Os arhoswch mewn gwesty ni allwch ffurfio darlun llawn o’r profiad. Roedd yn ymddangos yn frawychus ond yn bendant yn werth chweil yn y diwedd.”
Ychwanegodd Ashton, disgybl Blwyddyn 12: “Roedd mynd ar y daith hon ymhell allan o’m parth cysur ac roeddwn i’n nerfus iawn. Ond rwyf mor falch fy mod wedi gwneud hynny ac mae wedi bod mor bwysig i’m hyder. Mae wedi bod yn brofiad da iawn. Byddwn yn ei argymell 100% i unrhyw un sydd â’r cyfle ond a allai fod ychydig yn poeni amdano.”
Dywedodd Sevin, Blwyddyn 13: “Rwy’n gwneud cais am gyrsiau rhyngwladol yn y brifysgol ac fe wnaeth y daith hon fy ysbrydoli i fod eisiau dysgu mwy o ieithoedd, archwilio mwy o wledydd… rwyf am ei ddeall a’i brofi o lygad y ffynnon. Roedd hefyd yn beth gwych i’w wneud fy nghyflwyno i deithio ar eich unawd. Taith fel hon rydych chi’n dysgu cymaint ac mae’n gwneud ichi sefyll allan oddi wrth fyfyrwyr eraill. Mae’n gyfle mor anhygoel.
“Byddwn yn cofio popeth o daith fel hon a phopeth yr ydym yn ei gymryd ohono – rydw i mor falch a diolchgar.”
Y daith hon i Dwrci oedd y gyntaf mewn cyfres o symudedd allanol a mewnol ar gyfer yr ysgol gan fod y prosiect cyfan a ariannwyd i bara tua 18 mis.
Dywedodd yr athro Andy Wallis a wnaeth gais am gyllid ac a drefnodd y symudedd: “Rydym yn ymweld ag Estonia ac ymweliad â’r Almaen yn ddiweddarach yn y flwyddyn, ac yna rydym yn cynnal pob un o’r 3 ysgol yma yn Llangollen.
“Mae’r poblogrwydd yn enfawr; o’n gwasanaethau mae llawer o fyfyrwyr blwyddyn 11 a blwyddyn 10 yn awyddus iawn i gymryd rhan yn y ddau symudedd nesaf a hefyd bod yn deulu lletyol.
“Rydyn ni i gyd wedi gweld newid mawr yn y myfyrwyr dan sylw mewn cyfnod byr; maen nhw wedi cyflwyno gwasanaethau a gwneud cyfweliadau, pethau na fydden nhw erioed wedi meddwl am eu gwneud o’r blaen. Maent wedi dod yn annibynnol. Mae angen llai o’n cefnogaeth a’n harweiniad arnynt. Mae eu hyder yn enfawr.
“Mae’r profiad gyda Taith wedi bod yn hynod gadarnhaol. Mae ysgolion mor brysur ac nid oes gan bobl yr amser na’r gallu meddyliol i dreulio ar rywbeth fel hyn. Ond roedd gen i’r hyder y byddai rhywun o Taith yn fy helpu. Maen nhw eisiau i bobl fod yn llwyddiannus.”